(Silicone)سیلیکون چیست؟
سیلیکون ماده‌ای است که به دلیل خواص منحصر به فرد و کاربردهای گسترده‌اش در صنایع مختلف، توجه زیادی را به خود جلب کرده است. در این مطلب، به طور جامع و ساده به معرفی سیلیکون، خواص آن و کاربردهای مختلفش می‌پردازیم.
(Silicone)سیلیکون چیست؟
سیلیکون silicone یک پلیمر مصنوعی است که از سیلیکون silicon ،اکسیژن H2o و سایر عناصر، عمدتاً کربن C و هیدروژن H ساخته شده است.
سیلیکون یک ترکیب مصنوعی است که در آزمایشگاه‌ها ساخته میشود و به دلیل ویژگی‌های خاص خود، در طیف وسیعی از صنایع استفاده میشود. سیلیکون به دلیل خواص فیزیکی و شیمیایی منحصر به فردی که دارد، در بسیاری از محصولات کاربرد دارد.
برخی از مهم‌ترین ویژگی‌های آن عبارتند از:
1.مقاومت حرارتی بالا: سیلیکون می‌تواند در دماهای بسیار بالا (تا حدود 300 درجه سانتیگراد) بدون تغییر شکل یا کاهش خواص فیزیکی کار کند. به همین دلیل در صنایع مرتبط با حرارت و گرما، مانند تولید اجزای خودرو و الکترونیک، ابزار آلات آشپزخانه از سیلیکون استفاده میشود.
2.انعطاف پذیری بالا: این ماده در دماهای مختلف انعطاف‌پذیری خود را حفظ می‌کند از همین رو، برای تولید محصولاتی که نیاز به خاصیت ارتجاعی دارند، ایده‌آل است.
3.مقاومت در برابر آب و رطوبت: سیلیکون مقاومت بالایی در برابر آب و رطوبت دارد و به دلیل خواص آب‌گریزی‌اش در محصولات آرایشی، بهداشتی و درزگیرهای ساختمانی نیز استفاده میشود.
4.مقاومت شیمیایی: سیلیکون در برابر بسیاری از مواد شیمیایی مقاوم است و تحت تأثیر مواد اسیدی یا بازی قرار نمی‌گیرد. این ویژگی، آن را برای استفاده در محیط‌های شیمیایی یا مواد غذایی مناسب می‌کند.
5.خواص الکتریکی عالی: به عنوان یک عایق الکتریکی قوی، سیلیکون در تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی به طور گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرد.
سیلیکون در تهیه وسایل و ابزارآلات آشپزخانه به دلیل خواص بی‌نظیرش به طور گسترده‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ماده به دلیل مقاوم بودن در برابر گرما، انعطاف‌پذیری، غیرسمی بودن و سازگاری با مواد غذایی، گزینه‌ای عالی برای تولید ابزارهای آشپزی است.
در زیر به برخی از کاربردهای سیلیکون در آشپزخانه اشاره می‌کنم.
از کاربرد های سیلیکون در آشپرخانه میتوان به قالب‌های کیک و شیرینی‌پزی، لیسک‌ها و کفگیرها، پدهای سیلیکونی فر، درپوش و دستگیره های سیلیکونی، قالب‌های یخ و شکلات، زیرقابلمه‌ای‌ها، درزگیرها و آب بندها اشاره کرد.
مزایای استفاده از سیلیکون در وسایل آشپزخانه
_غیر سمی و ایمن برای مواد غذایی: سیلیکون مورد استفاده در آشپزخانه با مواد غذایی سازگار است و هیچ‌گونه ماده مضری به غذا اضافه نمی‌کند.
_مقاوم در برابر حرارت: سیلیکون می‌تواند دماهای بالا و پایین (از فریزر تا فر) را بدون تغییر شکل تحمل کند.
_قابلیت شستشو: بسیاری از ابزارهای سیلیکونی قابلیت شستشو در ماشین ظرفشویی را دارند و نگهداری از آن‌ها آسان است.
_انعطاف‌پذیری و طول عمر: سیلیکون به دلیل انعطاف‌پذیری بالا و مقاومت در برابر شکستگی یا تغییر شکل، طول عمر بالایی دارد.
_عدم چسبندگی: ابزارهای سیلیکونی به دلیل خاصیت ضد چسبندگی، به مواد غذایی نمی‌چسبند و نیازی به چرب کردن آن‌ها نیست.
کاربردهای سیلیکون
سیلیکون به دلیل خواص متنوع خود در صنایع بسیاری به کار می‌رود. برخی از مهم‌ترین کاربردهای آن شامل:
1.صنایع الکترونیک و کامپیوتر: از سیلیکون به عنوان عایق‌های الکتریکی، روان‌کننده و محافظت‌کننده در برابر حرارت در مدارهای الکترونیکی و قطعات کامپیوتری استفاده میشود.
2.صنایع خودروسازی: در تولید قطعات مختلف خودرو مانند واشرها، درزگیرها، و لوله‌ها به دلیل مقاومت حرارتی و شیمیایی از سیلیکون استفاده میشود.
3.محصولات بهداشتی و آرایشی: سیلیکون به دلیل خواص نرم‌کنندگی و آب‌گریزی در تولید کرم‌های پوستی، محصولات ضد تعریق و شامپوها به کار می‌رود.
4.صنایع پزشکی: ژل‌های سیلیکونی و لاستیک سیلیکونی در تولید پروتزها، وسایل جراحی و محصولات پزشکی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
5.ساختمان‌سازی و معماری: به دلیل مقاومت بالا در برابر آب و شرایط محیطی، سیلیکون به عنوان درزگیر و چسب در ساخت و سازهای ساختمانی استفاده میشود.
6.پوشش‌ها و رنگ‌ها: سیلیکون به دلیل مقاومت در برابر عوامل محیطی و تغییرات دما در تولید رنگ‌های صنعتی و پوشش‌های محافظ استفاده میشود.
.
مزایا و معایب سیلیکون
مزایا:
سیلیکون به دلیل مقاومت بالایی که دارد، در بسیاری از شرایط محیطی دوام طولانی‌تری نسبت به سایر مواد دارد و در تولید محصولات پزشکی و زیبایی به دلیل سازگاری با بدن انسان و عدم تحریک زایی استفاده میشود.سیلیکون در برابر نور خورشید، اشعه UV و تغییرات دمایی نیز بسیار مقاوم است.
معایب:
تولید و فرآوری سیلیکون هزینه بالایی دارد و این امر می‌تواند قیمت نهایی محصولات را افزایش دهد. همچنین بازیافت آن دشوار است و به دلیل ویژگی‌های شیمیایی‌اش به سختی قابل تجزیه است.